Een hond is geen huisdier. Ik zie en ervaar dat iedere dag tijdens mijn werk. De hond is veel meer een gezinslid geworden dan alleen een huisdier. Zeker voor mij, maar niet voor iedereen.
De hond als gezinslid is voor sommigen begrijpelijk maar compleet niet te snappen door anderen. Wanneer ik het heb over de gevoelens voor mijn honden – gevoelens voor een dier worden vaak uitgedrukt in ‘gehecht zijn aan’ of ‘geven om’ – kan ik je vertellen: Ik hou van mijn honden! Simpel als dat.
Ik hou van mijn honden
Soms geeft dat dan de reactie dat dat helemaal niet kan, omdat het nu eenmaal maar een hond is. De zin: “Ik hou van mijn hond”, gaat eigenlijk helemaal niet over de hond, maar over het feit dat ik ervan hou. En ik kan nu eenmaal van mensen, dieren en dingen houden. Het gaat over mijn gevoel en niet over die van de hond.
Best vreemd eigenlijk dat iemand met één opmerking: “Het is maar een hond”, de indruk wil wekken mensen ver boven dieren te zetten en tegelijkertijd met één beweging het gevoel en emoties van diezelfde mensen zonder enig probleem van tafel veegt…
Onder hondenbezitters zijn de meningen dus verdeeld. De ene persoon ziet de hond als een huisdier, terwijl de andere hem veel meer als lid van het gezin beschouwt. Beiden zullen het er doorgaans wel over eens zijn dat hun hond bescherming en zorg nodig heeft. Maar hoe anders wordt er in de samenleving als geheel over de hond gedacht.
Aparte status
De hond krijgt een zeer aparte status toegekend, die zelfs uniek is in de dierenwereld. Honden worden namelijk als enige diersoort verantwoordelijk gehouden voor hun eigen gedrag. Aan een hond die voor overlast zorgt door bijvoorbeeld overmatig blaffen, heeft de omgeving al snel een hekel. Binnen de kortste keren wordt het dier “die k*thond”. Blijkbaar is ‘houden van’ raar, maar een hekel hebben aan… tja… dat kan dan weer wel… Maar wat nu eigenlijk echt raar is, is dat niet een persoon verantwoordelijk wordt gehouden voor de overlast –zoals we met andere vormen van overlast wel doen– maar de hond zelf.
Zo kan het zomaar gebeuren dat een hond, bijvoorbeeld een Duitse herder, in beslag genomen wordt, nadat hij op straat is uitgevallen. De context dat het dier volkomen onverwacht twee mannenhanden over zijn kop heeft voelen gaan, met de uitroep: “Hé hondjeeee!!”, waardoor hij zich kapot schrok en dus van zich afbeet, is ondergeschikt. De drie hechtingen in de hand van de ‘ongewenste aaier’, daarentegen maakt de herder een rotbeest en dus wordt het dier in beslag genomen (lees: gevangen gezet) en uitgebreid getest (door middel van allerlei vreemde psychologische testen). Komt hij deze tests niet door, dan volgt de doodstraf (euthanasie). Over de hond wordt in dit voorbeeld gesproken als over een persoon, als over een individu die zelf verantwoordelijk is voor zijn gedrag.
Paard
Wat nu als iemand op straat naar een paard toeloopt en het dier vervolgens op zijn achterste slaat met de uitroep: “Hé dikbil!!” Waarop dat paard zich de blubber schrikt en de beste man vijf gebroken ribben schopt? Dan roept iedereen direct:
Ja, hallo zeg, wie gaat er dan ook achter een paard staan!?
In het geval van het paard ligt de verantwoordelijkheid bij de onverlaat die het dier zo benadert. Het paard wordt niet in beslag genomen, niet getest en zeker niet gedood. Hetzelfde geldt voor katten die krabben, papegaaien die bijten en kangoeroes die een klap uitdelen. Geen van deze diersoorten is verantwoordelijk voor het eigen gedrag. Waarom gaat dit voor honden dan niet op?
Een bijzondere status dus
De wetenschap dat honden blijkbaar een andere en bijzondere status hebben gekregen, betekent dat de prioriteit in de omgang met honden bij opvoeding ligt en moet liggen. Dit is veel belangrijker dan het trainen waarbij het uitgangspunt het aanleren van commando’s is. Je kunt een vogel wel “koppiekrauw” leren, maar dat is echt iets fundamenteel anders dan dat je aan het opvoeden bent en uitlegt wat het dier wel kan/mag en wat niet. Met andere woorden wat geaccepteerd gedrag is binnen onze samenleving en wat niet.
In mijn boek: Honden komen van Pluto ga ik dieper in op de relatie tussen mens en dier en laat ik zien dat het opvoeden van honden een hele andere communicatie vergt dan het trainen van een hond. Je kunt het boek hier bestellen.
Hulp nodig
Heb je hulp nodig bij het opvoeden van je hond. Ik sta voor iedere hond en baas! Neem contact op via onderstaand formulier.
Een eerdere versie van deze blog verscheen op AnimalsToday.nl.
