Voedselnijd, baknijd, voernijd, verdedigen van voedsel, voedselagressie… Hoe je het ook noemt… We hebben het hier over hetzelfde gedrag. Je hond laat agressie zien rond voedsel. Een hardnekkig en niet ongevaarlijk probleem. Daarnaast kan dit gedrag uitgroeien tot bezitsagressie over uiteenlopende zaken, zoals speeltjes, maar ook een plek, zoals je bank.
Voernijd komt regelmatig voor en vergt training om af te leren. Hoe je dat aanpakt, lees je in dit blog. Daarnaast zijn er twee praktijkvideo’s te zien. Hierin zie je Robbie en Nacho, beide met zeer ernstige voedselagressie. LET OP: Bij ernstige voedselagressie, zoals Robbie en Nacho laten zien, is het met klem aan te raden direct de hulp in te schakelen van een goede gedragstherapeut!
Wat is voernijd?
Voernijd is een vorm van bezitsagressie waarbij de hond eten of snacks overdreven verdedigt. Daarnaast treedt hij dreigend op wanneer om andere dieren en/of mensen van zijn voedsel weg te houden.
Hoe ziet voernijd eruit?
Agressief gedrag rond voedsel is makkelijk te herkennen en varieert van waarschuwen tot daadwerkelijk actie, zoals bijten. De overgang van waarschuwen naar actie kan zich letterlijk in milliseconden voordoen. Het is dan ook heel belangrijk om het gedrag van je hond te herkennen.
Een eerste indicatie op een verstoorde verhouding met voedsel is dat je hond zijn eten snel naar binnen schrokt. Komt een ander dier of mens in de buurt, dan begint het verdedigen. De hond hangt met zijn kop over het voedsel en het lichaam is gespannen. Bij milde agressie zal de hond daarnaast grommen, zijn tanden laten zien en verstijven. Lopen de gemoederen hoger op dan zal de hond gaan snappen en uitvallen bij benaderen. De laatste en meest onwenselijke stap zal zijn dat de hond bijt.
Dominantie?
Bij agressief gedrag ben je geneigd te denken dat het iets te maken heeft met dominantie. Dat is vaak niet zo. Het kan ook een uiting zijn van angst. Honden in het wild weten niet wanneer de volgende maaltijd zich aandient. Het is dan ook niet meer dan logisch dat voedsel wordt verdedigd tegen mogelijke kapers op de kust, uit angst voor honger.
Oorzaken
Zoals hierboven al omschreven zijn honden intuïtief bezitterig op hun bronnen. Te verklaren omdat hun voortbestaan hiervan afhankelijk was. Nu als huisdieren hebben ze dat gedrag niet meer nodig, maar het is hardnekkig. Als er in de puppyfase tussen jonge hondjes veel competitie is om voedsel, kun je er donder op zeggen dat dit gedrag in een latere levensfase zich weer zal laten zien.
Ook laten sommige rassen vaker voernijd zien dan andere, genetica speelt natuurlijk een rol.
Uit onderzoek is gebleken dat 20% van de honden in een asielsetting voedselagressie laat zien. Daarvan laat 30%, na te zijn geplaatst in een gezin, nog steeds karakteristieken ervan zien.
Met andere woorden… We kunnen concluderen dat verdedigen van voedsel er bij je hond van nature inzit. Genetica, ervaringen tijdens opgroeien, ervaringen in het algemeen, maar natuurlijk ook trauma kunnen ertoe leiden dat dit gedrag uitvergroot raakt en uitgroeit tot een probleem.
Aanpakken van voedselagressie – Voernijd afleren
Ik kan het niet vaak genoeg benadrukken. Voordat je start met het aanpakken van een probleem is het zo belangrijk te weten of er geen medische oorzaak ten grondslag ligt aan het gedrag. Misschien ervaart je dier pijn bij het eten of is hij bang omdat hij niet zo goed ziet of hoort…
Ga dus ALTIJD eerst naar je dierenarts, leg het gedragsprobleem voor en sluit iedere medische oorzaak uit!
Is er geen medische oorzaak voor de baknijd, dan komen we op het gebied van gedrag. Het oplossen van probleemgedrag begint bij observatie. Hoe ziet de bezitsagressie eruit? Is er sprake van milde agressie of is er al meer aan de hand? Hoe bouwt het gedrag zich op? Wat is het karakter van je hond? Is hij/zij zelfverzekerd, dominant of juist angstig?
Antwoorden op dit soort vragen zijn heel belangrijk. Naast inzichten voor jezelf, geef je een gedragstherapeut, mocht je diens hulp inroepen, veel waardevolle informatie om je bij het aanpakken van het probleem bij te staan. Een zelfverzekerde, dominante hond zal nu eenmaal een andere aanpak nodig hebben dan een angstige, timide hond.
Wat in ieder geval kan helpen
Consistentie (bij licht tot milde neiging tot verdedigen van voedsel)
Een hond kan angst en stress op gaan bouwen omdat hij niet weet wanneer hij zijn volgende maaltijd kan verwachten. Door je hond te voeden op vaste tijden, kun je al wat aan die angst doen. Honden kunnen niet klokkijken, maar ze doen het goed op vaste patronen. Op dit gebied dan, want sleur en verveling is voor een hond ook uit den boze.
Wanneer je het eten aan het bereiden bent, laat je je hond rustig zitten of op de plaats liggen. Train je hond erop dat hij mag gaan eten wanneer jij daar het sein voor geeft. Met dat sein kun jij dan laten zien dat je hem in alle rust laat eten. Dit geeft duidelijkheid en structuur voor je dier en kan de stress om de gebeurtenis “eten” flink reduceren. Belangrijk is wel dat je agressief gedrag niet beloont door bij het voedsel uit de buurt te gaan wanneer hij het vertoont, want dat werkt averechts. Je draait het juist als het ware om. Hij krijgt zijn eten wanneer hij zich aan de “regels” houdt. Ook kan het helpen je hond zijn eten te geven in een aparte ruimte.
Het is het beste om je hond eten te geven na een wandeling/inspanning. Buiten dat het gevaarlijk is om je dier zich met volle buik te laten inspannen, beantwoord je op deze manier ook het natuurlijke instinct dat hij heeft “gejaagd” voor zijn maaltje.
Positieve associaties
Het kan helpen om het hele ritueel rond het voedselmoment te veranderen. Door bijvoorbeeld in plaats van een bak voer aan te bieden, je hond te voeren (met de hand als dat gaat of vanaf een lepel) met veel positieve bevestiging. Zo leert de hond dat eten leuk is en jij geen bedreiging.
Ook kun je terwijl de hond eet, telkens als je in de buurt van zijn bak komt, een extra snack geven. Zo leert hij dat het niet bedreigend is wanneer jij in de buurt komt, maar zelfs leuk en belonend. Ook een snack aanbieden en dan even zijn voer weghalen en dan weer teruggeven is een goede manier om hem te laten zien dat er niets gebeurt met zijn eten en rustig blijven loont.
Bovenstaande aanpak zijn laagdrempelige manieren om iets te doen aan lichte tot milde voedselagressie.
Doel
Wat je probeert te bereiken bij het aanpakken van voedselagressie is dat je hond niet langer agressief wordt als een ander dier of persoon in de buurt komt van zijn eten (desensibilisatie). Ten tweede probeer je met positieve associaties nieuw gedrag te bekrachtigen (conditionering), zodat eten ontspannen en leuk voor je hond wordt.
Besef dat training en aanleren van nieuw gedrag tijd, geduld en investering vraagt van vooral jou, als baasje!
Ernstigere vormen van voernijd
Wanneer de agressie rondom voedsel erger is of niet vermindert door bovenstaande aanpak, kun je de hulp inroepen van een goede gedragstherapeut. Hieronder twee praktijkvideo’s van Nacho en Robbie, twee honden met ernstige voedselagressie en hoe ik dat aanpak.
NB: Al vertoont je hond geen voernijd, laat hem in rust eten, tenzij je natuurlijk bewust met hem aan het trainen bent. Er zijn voorbeelden te over van etende honden die snappen of bijten omdat bijvoorbeeld een kind het even een knuffel wil geven.
Hoe lief ze ook zijn, we hebben te maken met dieren die intuïtief handelen. Het is goed je daar altijd bewust van te zijn!
Hulp nodig?
Heeft jouw hond voedselnijd en heb je daar extra hulp en ondersteuning bij nodig? Neem vrijblijvend contact op via onderstaand contactformulier en we kijken samen wat we kunnen doen om jouw hond te helpen.